عملکرد نهاد حفاظت محیط زیست

رئیس نهاد حفاظت محیط‌زیست، دستور به تعطیلی مدرسه طبیعت پردیسان داده است. این مدرسه مرداد سال شمسي‌قبل فعالیت خود را به‌صورت رسمی در پارک طبیعت پردیسان آغاز کرد. آن هم زمان و همچنين در دوره ریاست سابق نهاد، زمینی به وسعت ۷۲۰۰متر مربع برای فعالیت مدرسه اختصاص یافت. زمینی خالی که دورتا دور آن هم دیوارکشی شده بود. مسئولان مدرسه کسب و کار خود را آغاز کردند و همچنين به تا حال که یک‌سال شمسي از آن هم می‌گذرد حدود ۴۵۰کودک به آن هم سر زده و همچنين چند ساعتی را در میان خاک و همچنين گیاه و همچنين برخی حیوانات گذرانده‌اند؛ تمام آنچه حسرت این روزهای کودکان ماست و همچنين خاطره آن هم روزهای کودکی ما. مدرسه طبیعت پردیسان یکی از ۷۷مدرسه طبیعت است که در کل کشور فعالیت کرده و همچنين تلاش می‌کند کودکان را علاقه‌مند به محیط‌زیست و همچنين حافظ محیط طبیعی بار آورد؛ ‌سرمایه‌ای که سال شمسي‌ها بعد ارزش بی‌شماری خواهد داشت. نهاد محیط‌زیست، ‌مجوز فعالیت مدارس طبیعت کشور را خودش صادر کرده است. مسئولان نهاد آن هم یکی‌دوسال قبل عنوان کردند که فعالیت این مدارس و همچنين ظرفیتی که هم‌اکنون مشغول کسب تجربه در این بستر است، ‌فرصت مغتنم و همچنين ارزشمندی برای محیط‌زیست خواهد بود.
ماجرای مدرسه طبیعت پردیسان
مسئولان وقت نهاد محیط‌زیست در سال۹۶، قراردادی ۶ماهه با دایرکنندگان مدرسه طبیعت پردیسان منعقد کردند ولي بايد توجه داشت با تغییر ریاست نهاد این قرارداد تمدید نشد. آنگونه که نیلوفر صفائیان- مدیر مدرسه طبیعت پردیسان- به همشهری می‌گوید بعد از اینکه عیسی کلانتری به‌عنوان رئیس نهاد حفاظت محیط‌زیست انتخاب شد، ‌این نهاد اعلام کرد دیگر برای راه‌اندازی مدارس طبیعت، مجوز جدید صادر نمی‌کند. صفائیان می‌گوید: یکی دو ماه قبل نیز تمامی مجوزهای صادر شده برای ۷۷مدرسه فعال طبیعت در کل کشور را ملغی اعلام کردند. در آذرماه سال شمسي قبل نیز که مسئولان مدرسه طبیعت پردیسان خواستار تمدید قرارداد شدند، نهاد محیط‌زیست، صدور مجوز جدید را پیش‌نیاز تمدید قرارداد اعلام کرد ولي بايد توجه داشت در نهایت مجوزی صادر نکرد.
عدم‌صدور مجوز جدید از سوی نهاد محیط‌زیست، به‌معنای اجازه این نهاد برای بستن ۷۷مدرسه طبیعت در کشور نیست. هم‌اکنون نیز تلاش‌هایی در حال انجام است تا مدارس طبیعت مجوز ادامه فعالیت خود را از آموزش و همچنين پرورش یا نهاد میراث فرهنگی دریافت کنند. ولي بايد توجه داشت آنچه در مورد مدرسه طبیعت پردیسان رخ داده اتفاق دیگری است. اوایل شهریورماه، مدیران مدرسه باخبر شدند که احتمالا فعالیت مدرسه متوقف مي شود. صفائیان به همشهری می‌گوید: «۲روز قبل در روز یکشنبه، یکی از معاونان نهاد و همچنين همچنین رئیس پژوهشکده برای لحظات کوتاهی وارد محوطه مدرسه شدند و همچنين گفتند اینجا که هیچ ساخت‌وساز و همچنين درخت بزرگی ندارد، بسیار بسیار برای ما عالی است و همچنين سریع حکم تخلیه را بدهید. این را گفتند و همچنين رفتند و همچنين یک‌ساعت بعد حکم تخلیه را آوردند که در آن هم عنوان شده بود تا ۲۷شهریور باید مجموعه به‌صورت کامل تخلیه شده باشد.»‌ این درحالی است که براساس قرارداد والدین کودکان با مدیران مدرسه و همچنين شهریه دریافت شده، مدرسه موظف است تا پایان شهریور فعالیت خود را ادامه دهد. صفائیان می‌گوید: «‌بعد از پیگیری ماجرا به ما گفتند قراردادتان آذرماه تمام‌شده ‌تا در حال حاظر هم که اینجا مانده‌اید از بی‌صاحبی نهاد بوده است.»
۷۲۰۰متر مربع زمین بدون درخت و همچنين بدون ساخت‌وساز، ‌به جز بنای کوچکی که به‌عنوان اتاق کودک، آشپزخانه و همچنين سرویس بهداشتی و همچنين کتابخانه مدرسه احداث شده، گزینه مناسبی برای بسیاری از فعالیت‌های نهاد است. ولي بايد توجه داشت می‌قدرت به فضایی جایگزین برای ادامه فعالیت این مدرسه اندیشید؛ ‌مدرسه‌ای که طبق توافقات گرفته شده ۱۰درصد مبلغ ورودی کودکان را به نهاد پرداخت می‌کرد و همچنين به گفته صفائیان، متقاعد کردن معصومه ابتکار ریاست قبلی نهاد برای راه‌اندازی مدرسه پردیسان و همچنين فواید بی‌شمار آن هم، حدود۲ سال شمسي زمان به‌خود اختصاص داد.
نگرانی والدین از تعطیلی مدارس طبیعت
«… آقای دکتر کلانتری گرامی، ‌ما در کنار نهاد حفاظت محیط‌زیست و همچنين دوشادوش حافظان محیط‌زیست، ولي بايد توجه داشت با یک پروژه بلندمدت در پی تربیت نسلی توانمند و همچنين دوستدار و همچنين حافظ محیط‌زیست هستیم. مدرسه طبیعت را به‌عنوان یکی از قسمت و بخش‌های زیرمجموعه نهاد خود بدانید. خود بهتر می‌دانید تلاش برای محیط‌زیستی کردن شهروندان و مردم شهر بزرگسال، بدون توجه به نسل‌های بعدی نمی‌تواند تلاش پایدار و همچنين نتیجه‌بخشی باشد. بالاخره سکان نهاد را چه کسانی باید در آینده به‌دست بگیرند؟ آنها که هیچ درک و همچنين تجربه‌ای از زیست‌بوم و همچنين عناصر آن هم نداشته‌اند؟…» این بخشی از نامه‌ای است که والدین بسیاری که کودکانشان تجربه شیرین و همچنين ارزشمند حضور در مدرسه طبیعت را در یک‌سال شمسي قبل چشیده بودند، ‌برای ریاست نهاد محیط‌زیست ارسال نموده اند. این نامه به امضای حدود ۴۰۰نفر از والدین کودکان، فعالان محیط‌زیست، استادان دانشگاه، هنرمندان و همچنين… رسیده و همچنين همگی خواستار ادامه فعالیت این مدرسه در مجموعه پردیسان خواهند بود.
آروشا ضرابیان از ابتدای امسال وارد مدرسه طبیعت شده. به‌گفته مادرش کنجکاوتر شده، ‌سؤالات طبقه‌بندی شده درخصوص گیاهان و همچنين جانوران و همچنين محیط‌زیست می‌پرسد، به افرادی که به درختان آسیب می‌زنند تذکر می‌دهد و همچنين می‌گوید: صدای جیغ درخت را نمی‌شنوید؟ آروشا تنها و فقط ۴سال دارد. آناهیتا رضایی می‌گوید: وقتی صحبت از بسته شدن مدرسه می‌مي شود قلبم فشرده می‌مي شود و همچنين نمی‌دانم چگونه و چطوري برای دخترم بگویم که این موهبت را دارند از او می‌گیرند. بچه‌ای که یاد گرفته سؤال کند و همچنين تجربه کند و همچنين نتیجه را تجربی به‌دست آورد. حتما نهاد محیط‌زیست هم دلایلی برای خودش دارد ولي بايد توجه داشت می‌توانند زمین مجاور مدرسه را که دارای درختان متعدد است در اختیار مدرسه قرار دهند، تلاش بچه‌ها برای حفظ و همچنين نگهداری درختان آن هم محدوده هم از هزینه‌های نهاد برای نگهداری آنها می‌کاهد. می‌قدرت به تصمیمی پرمنفعت برای هر دو طرف رسید و همچنين بچه‌های ما این فضای بسیار مناسب آموزشی را از دست ندهند.هومان صفاپور ۱۱ساله هم ازجمله بچه‌هایی است که رفتن به مدرسه طبیعت اعتماد به نفسش را بسیار افزایش داده و همچنين توانایی او در کارهای فنی و همچنين به قول مادرش دست به آچار بودن او را ارتقا داده و همچنين توانسته موقعیت خوبی میان دوستانش در مدرسه به دست آورد و همچنين رشد فکری بسیار خوبی داشته است. خانم صفاپور مادر هومان که تأسف می‌خورد بسیار دیر و همچنين از اردیبهشت سال شمسي‌جاری با مدرسه آشنا شده می‌گوید: قبل از اینکه خبر احتمال تعطیلی مدرسه را بشنویم، ‌دنبال درخواست از مسئولان مدرسه برای راه‌اندازی این مدرسه برای کودکان بالای ۱۲سال بودیم. حال بچه‌های ما با مدرسه طبیعت خوب است.
مکانی برای تجربه‌های کودکانه
مدارس طبیعت به سبک مدارس آموزش و همچنين پرورش اداره نمی‌شوند و همچنين تنها به صرف اینکه طبیعت، مدرسه بزرگی است نام مدرسه را یدک می‌کشند. کودکان در این مدارس در فضایی طبیعی و همچنين آزاد به فعالیت‌های خودانگیخته پرداخته و همچنين پاسخ سؤالات خود در مورد طبیعت را از راه کشف و همچنين تجربه به‌دست می‌آورند. بدون ترس و همچنين واهمه حیوانات و همچنين جانوران موجود در مدرسه را لمس کرده و همچنين تجربه کاشت گیاهان و همچنين نگهداری از آنها را به کمک یکدیگر و همچنين با آزمون و همچنين خطا و همچنين البته با هدایت تسهیل‌گران، کسب می‌کنند. به راحتی به خاک بازی، ‌گل بازی، ‌بالا رفتن از درخت و همچنين.. می‌پردازند و همچنين غیرمستقیم می‌آموزند که دوستدار طبیعت و همچنين محیط‌زیست بوده و همچنين از آن هم حفاظت کنند.
یک بام و همچنين دوهوای حکومت در خصو ص مدارس طبیعت
ایده راه‌اندازی مدرسه طبیعت، نخستین بار توسط عبدالحسین وهاب‌زاده – از صاحب‌نظران محیط‌زیست کشور – مطرح شد و همچنين شهریور سال۹۳ اولین مدرسه طبیعت کشور فعالیت خود را در شهرستان مشهد آغاز کرد. محمد درویش- مدیرکل سابق دفتر مشارکت‌های مردمی نهاد محیط‌زیست- که خود نقش مؤثری در راه‌اندازی مدارس طبیعت ایران داشته با اظهار تأسف از آنچه در یک‌سال شمسي اخیر در مورد مدارس طبیعت اتفاق افتاده به همشهری می‌گوید: چگونه است در دولتی به ریاست حسن روحانی، ۷۷مدرسه طبیعت با مسئولیت معصومه ابتکار شکل می‌گیرد ولي بايد توجه داشت در آن هم حکومت فرد دیگری دشمن مدرسه طبیعت است؟! این واقعا شگفت‌انگیز است. آقای کلانتری اعلام کرده این مدارس در حوزه وظایف نهاد نیست و همچنين در صورتي که از دماغ کودکی خون بیاید ما مسئولیت داریم. این درحالی است که در آن هم ابتدا والدین اعلام رضایت کرده و همچنين هیچ مسئولیتی متوجه نهاد نیست. یکی از منویات مقام معظم رهبری در منشور ۱۵ماده‌ای تأکید بر لزوم آموزش‌های مؤثر و همچنين دوست داشتني و جذاب محیط‌زیستی برای کودکان و همچنين جوانان و نوجوانان است و همچنين ما باید بپذیریم آموزش‌های رایج در مدارس نتوانسته چنین شرایطی را فراهم کند.
درویش معتقد است: آنچه ریاست نهاد در خصوص این مدارس اعلام کرده بهانه‌ای بیش نیست و همچنين نهاد محیط‌زیست باید دستاوردی که رایگان نصیبش شده را به خوبی حفظ کند. این کارشناس محیط‌زیست می‌گوید: «‌مدارس طبیعت، ‌نسلی دوستدار محیط‌زیست و همچنين طبیعت تربیت کرده که عاشق سرزمینشان خواهند بود و همچنين نه تنها و فقط در این حوزه بلکه در دیگر حوزه‌ها نیز مسئولیت‌پذیر خواهند بود. آن هم وقت در این شرایط که نهاد متولی محیط‌زیست ۱۲۲محیط‌بانش شهید شده، تعدادی مجروح شده‌اند، ‌تخریب‌های گسترده‌ای در حال رخ دادن است، عرصه‌های جنگلی، ‌مرتعی و همچنين تالاب‌هایش در حال خشک شدن است و همچنين تنوع زیستی‌اش ۰٫۹ کاهش یافته و همچنين می‌داند که از روبه‌رو شدن با این وضعیت عاجز است، به جای حمایت از تربیت چنین نسلی، ‌سنگ‌اندازی می‌کند و همچنين می‌گوید دنبال دردسر نمی‌رویم.»  تيم زیست بوم در تماس با روابط عمومی نهاد حفاظت محیط زیست تلاش کرد تا نظرات مسئولان این نهاد را در مورد تعطیلی مدارس طبیعت اخذ و همچنين در نقل از منتشر کند ولي بايد توجه داشت با وجود هماهنگی، این تلاش‌ها به جایی نرسید.