مصاحبه روزنامه همشهری با آقای دکتر فهیمی و همچنين کارشناسان در خصوص رژیم غذایی

کارشناسان در گفت‌و همچنين گو با همشهری از رژیم غذایی سالم می‌گویند

به‌جای رژیم بشقابتان را سالم کنید

زهرا رفیعی/روزنامه نگار

در بساط توصیه‌های دوستانه آدم‌ها، همیشه چند توصیه تغذیه‌ای وجود دارد. اشخاص فارغ از اینکه شرایط فرد مقابلشان چه باشد از تجربه‌های خوردن‌های اندک و همچنين نخوردن‌های بسیار حرف می‌زنند. لیست مواد غذایی ممنوعه و همچنين مجاز را به اشتراک می‌گذارند تا آنها هم از راه سختشان به لاغری یا چاقی برسند.

توصیه‌ها به اینجا محدود نمی‌مي شود و همچنين ادعای درمان بیماری را نیز شامل می‌مي شود. درمان اندومتریوز با خام گیاه‌خواری، لاغری تضمینی با رژیم کانادایی، سم زدایی با رژیم تک میوه و همچنين … را کنار توصیه‌های قدیم‌تر مثل ماهی را با ماست نخورید، با غذا میوه نخورید، با غذا نوشابه بخورید تا غذا بهتر هضم مي شود، هر قدر میوه بخورید اشکال ندارد، برای لاغری اصلا شام نخورید و همچنين … بگذارید می‌بینید به تعداد آدم‌ها تجربه برای خوردن و همچنين نخوردن وجود دارد. ولي بايد توجه داشت آیا می‌قدرت در میان این آشفته بازار، فرمولی برای تغذیه سالم ارائه کرد؟

فرید ذاکر، پزشک و همچنين پژوهشگر کاهش وزن در مورد ارائه فرمول برای تغذیه سالم در گفت‌وگو با همشهری گفت: پاسخ ۲کلمه «بشقاب سالم» است. اصطلاح بشقاب سالم از سال۲۰۱۱ جایگزین هرم غذایی شد. این اصطلاح می‌خواهد به ما یاد بدهد در وعده‌های اصلی یعنی صبحانه، ناهار و همچنين شام چه بخوریم. منظور از بشقاب سالم واقعا یک بشقاب غذا است؛ یعنی قرار است بشقابی که در سفره‌تان می‌گذارید حتی‌الامکان همین ترکیب را داشته باشد.

در قسمت لبنیات، شیر، ماست، دوغ، پنیر و همچنين کشک را می‌توانید در کنار غذایتان بهره بري و استفاده کنید که البته خیلی بهتر است از نوع کم‌چربی باشند. در قسمت نان و همچنين غلات، غذاهای نشاسته‌ای مثل نان، برنج، سیب‌زمینی، ماکارونی، ذرت، کیک و همچنين بیسکویت قرار می‌گیرند. در بشقاب سالم علي رغم بشقاب ایرانی که معمولا کل بشقاب در تصرف برنج است تقریبا یک چهارم از آن هم در اختیار برنج یا غذاهای هم‌خانواده آن هم قرار دارد. در ضمن خوب است دست‌کم نصف غذاهای نشاسته‌ای مصرفی تو از نوع کامل یا سبوس‌دار باشند مثل نان سنگک و همچنين ماکارونی سبوس‌دار.

وی در مورد قسمت و بخش غذاهای پروتئینی بشقاب سالم گفت: پروتئین‌های گیاهی مثل سویا، حبوبات (نخود، لوبیا و همچنين عدس)، مغزها (گردو، بادام، فندق، پسته و همچنين بادام‌زمینی) بر پروتئین‌های حیوانی ارجحیت دارند و همچنين در پروتئین‌های حیوانی، گوشت سفید از گوشت قرمز و همچنين ماهی از مرغ بهتر است. توصیه می‌مي شود گوشت قرمز را هفته‌ای یکی، دو بار بیشتر نخورید؛ ضمنا قارچ جزو خانواده غذاهای پروتئینی نیست و همچنين از دسته سبزیجات است.

در بشقاب سالم میوه نقش پررنگی دارد. دکتر فرید ذاکر در این‌باره گفت: اینکه بعضی‌ها می‌گویند همراه غذا میوه نخورید هیچ پایه و همچنين اساس علمی ندارد و همچنين این ترکیب که به‌عنوان فرمول غذای تو در وعده‌های اصلی معرفی شده آخرین دستورالعمل تغذیه سالم در دنیاست. میوه را به شکل‌های متنوع و گوناگون و مختلف می‌توانید با غذا بخورید؛ مثلا به‌عنوان پیش‌غذا یا دسر آن هم را مصرف کنید. می‌توانید میوه را در ظرف ماست‌تان خرد کنید یا به سالاد سبزیجات‌تان اضافه کنید. مثلا به سالاد گوجه‌فرنگی، خیار و همچنين هویج، تکه‌های کوچک سیب اضافه کنید و همچنين ببینید چقدر خوشمزه می‌مي شود. یا دانه‌های انار، کشمش، برش‌های موز، توت‌فرنگی، کیوی، گلابی، آناناس، خربزه، هندوانه و همچنين طالبی به سالادتان اضافه کنید. با میوه هم می‌توانید غذا درست کنید. لطفا سبزی و همچنين سالاد را حتی‌الامکان در یک بشقاب جداگانه نگذارید. در بشقاب سالم سالاد و همچنين سبزی ارتقای مقام پیدا کرده و همچنين از یک بشقاب فرعی و همچنين کوچک وارد بشقاب اصلی شده است. سالاد و همچنين سبزی و همچنين میوه برای کم کردن سهم نشاسته به بشقاب غذای سالم اضافه شده است.

وی گفت: ضرورت ندارد که همه تيم‌های غذایی در همه وعده‌های اصلی حاضر باشند. در صورتي که تو از هر۵گروه غذایی در بشقاب غذایتان داشته باشید نمره عالی می‌گیرید. در صورتي که عادت به خوردن نوشابه دارید خوردن میوه‌های آبدار با غذا می‌تواند جایگزین خوبی برای آن هم باشد. بشقاب سالم برای همه است؛ کوچک و همچنين پهناور و بزرگ و همچنين زن و همچنين مرد و همچنين یکی از مهم‌ترین امتیازات آن هم نسبت به هرم غذایی این است که برای همه قابل فهم است حتی کودکانی که هنوز خواندن یاد نگرفته‌اند. پس می‌توانید عکس بشقاب سالم را روی در یخچال یا سفره و همچنين میز غذا بچسبانید و همچنين بشقاب سالم را الگوی غذا خوردن خانواده‌تان قرار دهید. خوب است قطر بشقاب‌تان در صورتي که یک خانم هستید ۲۰ تا ۲۳سانتی‌متر و همچنين در صورتي که یک آقا هستید ۲۲ تا ۲۵سانتی‌متر باشد. سایز بشقاب تو هم مثل سایز لقمه‌هایتان، با سایز خود تو ارتباط مستقیم دارد و همچنين این موضوع آنقدر اهمیت دارد که چند سال شمسي پیش یک حرکت یا جنبش با عنوان جنبش بشقاب‌های کوچک در دنیا به راه افتاد و همچنين طرفداران زیادی پیدا کرد. با مشخص شدن مقدار و اندازه بشقاب‌تان حدود مقدار هریک از تيم‌های غذایی هم مشخص می‌مي شود و همچنين نیازی به کالری‌شماری یا وزن کردن غذایتان نخواهید داشت و همچنين این یکی از پهناور و بزرگ‌ترین مزیت‌های بشقاب سالم است. معنا و همچنين مفهوم بشقاب سالم، تنوع، تعادل و همچنين زیبایی است.

مقایسه را فراموش کنید
دادن رژیم غذایی یکسان به آدم‌ها از نظر طب سنتی به‌روش کلی ممنوع است.

مهدی فهیمی، متخصص طب سنتی در این‌باره به همشهری گفت: از نظر طب ایرانی اشخاص همانطور که در چهره متغاير و متفاوت خواهند بود، از نظر سیستم درونی نیز تفاوت دارند.

اشخاص براساس طب سنتی ایرانی به ۴ تیپ اصلی (دموی، بلغمی، صفراوی، سوداوی مزاج)و همچنين چند زیر تيم تقسیم می‌شوند و همچنين می‌قدرت گفت که حدود وضعیت داخلی و همچنين خارجی اشخاص به کدام‌یک از این دسته‌بندی‌ها شبیه‌تر است.

این تقسیم‌بندی کمک می‌کند که به‌خود اجازه ندهیم همه اشخاص را تابع یک فرمول بدانیم؛ یعنی وقتی فردی دموی مزاج است عضلات متراکم و همچنين زیادی دارد، حجم خون در رگ‌هایش بسیار است و همچنين سرسینه‌ و همچنين شانه‌های کشیده‌ای دارد. بدانیم که او با شکل بدنش برای خود یک استاندارد است.

از سوی دیگر فردی که تیپ ظاهری بدنش شبیه دونده‌هاست یعنی لاغر، کشیده و همچنين قدبلند است و همچنين به سرعت کارها را انجام می‌دهد و همچنين صفراوی است را نباید با فرد مورد اشاره در مثال اول در یک دسته‌بندی قرار داد چرا که او نیز براساس تیپ‌شناسی مزاج‌ها استاندارد خود را دارد.

در صورتي که بخواهیم این دو را براساس شاخص‌های توده بدنی یا آن هم BMI که شاخص علم امروزی است، بسنجیم، هر دو این اشخاص بیمارند؛ درصورتی‌که رد کردن این دو از یک فرمول کار اشتباهی است.

خلقت بشر مثل محصول کارخانه‌ای نیست که همه هموزن و همچنين یک‌شکل به‌وجود بیایند. مقایسه این دو مثل مقایسه فیل و همچنين غزال است.

وی گفت: شاخص‌های رشد و همچنين جداول سلامت عناوین علمی به‌خود گرفته است درصورتی‌که این شاخص‌ها می‌توانند راهنمای رشد باشند. مثلا علم غربالگری مورد بهره بري و استفاده برای زنان باردار شاخص‌ها را در اختیار پزشکان گذاشته که باعث سقط‌های مکرر شده است. آمارهای سقط درمانی پزشکی قانونی مؤید افزایش سقط‌هایی است که در غربالگری جنین ناقص تشخیص داده شده است، درحالی‌که برخی از آنها به لحاظ مزاج مشکلی نداشته‌اند.

او پهناور و بزرگ‌ترین ضربه به سلامت اشخاص جامعه به‌خصوص زنان را چاقی و همچنين لاغری عنوان کرد و همچنين گفت: ما شناسنامه مزاجی و همچنين شناخت ترکیب اندام براساس مزاج را رها کرده و همچنين به شاخص‌هایی چسبیده‌ایم که می‌خواهد فیل و همچنين غزال را مطابق یک جدول بداند.

لاغر کردن یک دموی مزاج باعث کم‌ انرژی شدن او و همچنين چاق کردن یک صفراوی مزاج باعث بروز بیماری در او می‌مي شود. آنچه باید اتفاق بیفتد افزایش سواد سلامت فرد نسبت به‌خود و همچنين مزاجش است. سواد مقایسه‌ای به‌شدت غلط است.

وی در مورد توصیه‌هایی مانند نخوردن برنج در وعده شام یا خوردن نان به مقدار و اندازه کف دست گفت: رعایت نسبت‌های ارائه شده در بشقاب سالم ضروری است. آنچه بیشترین آسیب را به تناسب اندام شهروندان و مردم شهر می‌زند نان و همچنين برنجی است که سبوس ندارد.

حذف سبوس باعث یبوست و همچنين به‌دنبال آن هم ایجاد نفخ، گشادی معده و همچنين روده، ماندگاری مواد سمی در داخل بدن، جذب مواد غذایی بیشتر از روده‌ها و همچنين چاقی و همچنين تنبلی روده‌ها شده است. وارد شدن نان و همچنين برنج سبوس‌دار در وعده‌های غذایی، سلامت اشخاص را تأمین می‌کند.

دکتر مهدی فهیمی در مورد تفاوت آدم‌ها در بحث سلامت گفت: امروزه پزشکی شخصی در همه حوزه‌ها وارد شده است. دیگر نمی‌توانیم بگوییم همه بچه‌های مدرسه باید از فلان وزن بیشتر یا کمتر باشند. مزاج شناسی آن هم پزشکی شخصی شده است.

به‌روش مثال برای تعدیل مزاج کودکان باید از دوران بارداری مادر، پزشکی شخصی را شروع کرد. شانس به دنیا آمدن بچه ‌هایپر اکتیو یا بیش‌فعال در زنی که غلبه صفرا دارد و همچنين باردار است، بالاست و همچنين برای اینکه مضر و همچنين بد مزاج فرزندش مهار مي شود می‌قدرت با پزشکی شخصی طی بارداری و همچنين ۲هفته پیش از زایمان اقدام کرد.

قسمت و بخش آخر مصاحبه روزنامه همشهری

۱۰قانون تغذیه سالم

۱-روزتان را با یک صبحانه کامل شروع کنید. صرف صبحانه به شادابی و همچنين کارایی بیشتر تو کمک می‌کند. سپس هر ۳ساعت یک‌بار میان‌وعده یا وعده‌ای بخورید. داشتن نظم زمانی در خوردن وعده‌ها و همچنين میان‌وعده‌ها مهم است.

۲-آرام غذا بخورید و همچنين به طعم غذایی که می‌خورید، خوب توجه کنید. اجازه دهید یک وعده غذایتان دست‌کم ۲۰دقیقه زمان ببرد.

۳-مراقب حجم غذایتان باشید. در بشقاب کوچک غذا بخورید. وقتی سیر شدید، کنار بکشید و همچنين خود را ملزم به تمام‌کردن بشقاب غذایتان نکنید

۴-به مقدار و اندازه کافی آب بخورید. وزن‌تان را تقسیم بر ۸ کنید تا تعداد لیوان‌های آبی که باید هر روز بخورید، به‌دست آید. نوشابه نخورید یا کمتر بخورید. نوشابه را با آب، دوغ یا آبمیوه طبیعی جایگزین کنید.

۵-هر روز خدا به مقدار و اندازه یک و همچنين نیم لیوان میوه و همچنين به‌مقدار و اندازه ۲ لیوان سبزی و همچنين سالاد بخورید

۶-هر روز خدا ۳ لیوان شیر یا ماست کم‎‌چرب میل کنید.

۷-تا می‌توانید نمک کمتری مصرف کنید. مثلا نمکی که موقع پختن به غذا اضافه می‌کنید را نصف کنید و همچنين نمکدان سفره را با ادویه‌های سالم مثلا آویشن یا دارچین پر کنید.

۸-از روغن مایع مخصوصا روغن زیتون و همچنين روغن کانولا بهره بري و استفاده کنید. روغن جامد و همچنين نیمه‌جامد نخرید و همچنين نخورید.

۹-پروتئین‌های گیاهی مثل حبوبات، سویا و همچنين مغزها را بیشتر از پروتئین‌های حیوانی بخورید. گوشت سفید (ماهی و همچنين مرغ) را بیشتر از گوشت قرمز بخورید.

۱۰-مصرف فست‌فود را به هفته‌ای یک‌بار محدود کنید. فست‌فود عمر تو را کوتاه می‌کند.