به زبان ساده با چشـم پوشی می توان گفت پی پال نقل انتقال امن پول توسط پست الکترونیکی است. این عبارت به همان اندازه که درست به نظر می رسد می تواند نادرست باشد ولی تردیدی نیست که همین ایده ساده، پی پال را به قطب مالی نه تنها در اینترنت بلکه در جهان خارج تبدیل کرده است. شرکت ی که با وجود رقبای بزرگ و قدرتمند، طی چند سال توانست به یکی از بزرگترین کمپانی های بینالمللی تبدیل شود.
به بیانی دقیق تر، پی پال یک سرویس پرداخت انتقال پول آنلاین است که به کاربر انش امکان میدهد حسابهای مجازی یا الکترونیکی ایجاد کنند از طریق این حسابها در شبکه ای خیلی ایمن، سریع با فرد ی آسان، به نقل و انقال پول، خرید و فروش تبدیل ارز از در شبکه اینترنت بپردازند.
امروزه از طریق پی پال اندازه قابل تذکر ی از تراکنش های مالی فرد ان در اینترنت انجام می شود. به عنوان مثال برای ارسال پول به فردی دیگر در آن سوی کره زمین، تنها کافی است آدرس پست الکترونیکی ی که او با مصرف از آن یک اکانت پی پال (PayPal Account) ساخته است را داشته باشید. به همین شکل با یک پست الکترونیکی آدرس می توانید اکانت پی پال بسازید با استفاده از آن، پول دریافت بکنید . این در حالیست که ایجاد حساب کاربر ی در پی پال رایگان است و خدمات مالی آن هم دارای کارمزدهایی منطقی و قابل قبول است. بدین ترتیب پی پال با سادگی و سرعت در ارائه خدمات توانسته است بازار را روز به روز گسترش دهد. بازاری که با وجود تحریم ایران، به داخل مرزهای کشور نیز کشیده شده است.
در ادامه این مقاله سعی شده است تمام آنچه را که شما به عنوان یک کاربر ایرانی برای کارکردن با پی پال نیاز به دانستن آنها دارید تشریح شود.
تاریخچه مختصر پی پال
پی پال در سال ۱۹۹۸ توسط پیتر تیل مکس لوچین (Petel Theil & Max Levchin ) با نام اولیه Confinity و ایده ایجاد واحد پولی بینالمللی خارج از کنترل دولت ایجاد شد. پی پال در ابتدا به علت بودن و عدم آشنایی مردم با آن، مورد استفاده هکرها مجرمان اقتصادی که نیاز به پولشویی داشتند قرار گرفت به طوری که در ماههای اولیه کار در گاهي از ایالت های آمریکا ممنوع شد.
علی رغـم این مشکلات در مراحل اولیه، پی پال به تدریج مورد تذکر خریداران و فروشندگان در جهت انجام تراکنش ها و معلت ات هر روز قرار گرفت. خریداران به استفاده از آن علاقه داشتند چون ساده و امن بود به مرور فروشندگان از آن پشتیبانی میکردند زیرا دریافت درگاه آن آسان تر از درگاه ویزا کارت یا مستر کارت بود همين طور مشتریان بیشتری به آن اقبال نشان می دادند.
در سال ۲۰۰۰ مسئولان eBay، بزرگترین سایت حراجی اینترنتی در جهان ، متوجه شدند که تعدادی خیلی ی از کاربر ان در صفحات حراجی خود، لوگوی پی پال را به عنوان روشی جهت دریافت پول قرار میدهند تا مشتریان خود را تشویق به استفاده از آن کنند. به همین دلیل eBay هم این سرویس را مورد توجه قرار داد تسهیلاتی را جهت مصرف از آن در وب سایت ایجاد نمود. این امر سبب افزایش سرعت تمام گیر شدن پی پال شد به طوری که کاربر ان آن طی ۲ ماه از صد هزار نفر به میلیون نفر ارتقا یافت.
در سال ۲۰۰۲ پی پال وارد بازار بورس شد ارزش سهام آن در پایان اولین روز عرضه سهام از رقم اولیه ۱۵ دلار، به ۲۰ دلار رسید.
eBay در همان سال با خرید عمده سهام پی پال آن را به مالکیت خود درآورد آن را با خدمات وب سایت خود تلفیق کرد بدین ترتیب شرایطی را فراهم آورد تا فرد ان این سایت بتواند با امنیت و سرعت بالا تراکنش های خود را زیر نظر این کمپانی با قابلیت اطمینان بیشتری انجام دهند. بدین ترتیب کمپانی eBay با در اختیار داشتن PayPal بر صفر تا صد فرآیند فروش کالاها در این سایت دریافت پول آن نظارت پیدا کرد در صورت عدم رضایت هر یک از طرفین به راحتی می توانست نسبت به بازگرداندن پول اقدام نماید. بدین ترتیب میزان محبوبیت و مصرف از پی پال به یکباره ارتقا چشم گیری پیدا کرد در همان سال این سرویس به یکی از بزرگترین سرویس خدمات پرداخت آنلاین در جهان تبدیل شد.
پی پل با گسترش خدمات توانست روز به روز بر محبوبیت خود بیافزاید فاصله خودش با رقبا را بیش از پیش ارتقا دهد به طوری که امروزه پی پال در بیش از ۱۰۰ کشور جهان به ۲۶ واحد پولی ارائه خدمات می نماید طبق اعلام مجموعه ، در حال حاضر بیش از ۱۶۵ میلیون فرد فعال در جهان است.
پی پال چگونه کار میکند ؟
پی پال به کاربر ان خود مجوز می دهد در ابتدا به آسان ترین شکل ممکن در زمانی کوتاه با اطلاعات شخصی (یا شرکت ی) و با مصرف از تنها یک ایمیل آدرس، جهت خود یک حساب فرد ی در وب وبسایت PayPal.com ایجاد نمایند. در ابتدای کار پی پال از شما می خواهد تا با اطلاعات واقعی نسبت به ایجاد اکانت اقدام نمایید اما در این وهله کنترل خاصی را جهت راستی آزمایی این اطلاعات انجام نمی دهد.
در وهله بعد پی پال جهت فعال سازی امکانات اکانت پی پال، از شما می خواهد تا با اتصال آن به حساب بانکی یا کارت اعتباری یا نقدی (مثل ویزا کارت یا مستر کارت) نسبت به وریفای (Verify) کردن اکانت پی پال كار نمایید. بعد از وریفای شدن اکانت پی پال، شما می توانید مبالغ ارزی موجود در حساب بانکی خود (طبعاً در کشور خارجی) یا موجودی ارزی کارت اعتباری یا نقدی خود را به پی پال انتقال دهید یا مستقیما از طریق اکانت پی پال موجودی حساب یا کارت را به یک اکانت پی پال دیگر منتقل بکنید یا با آن خرید بکنید .
بدین ترتیب پولی که تا پیش از این در قالب موجودی یک حساب بانکی یا کارت نقدی یا اعتباری بوده است، هم اکنون در داخل شبکه ای از حسابهای کاربر ی پی پال قرار دارد. بدین ترتیب در داخل این شبکه می توان از طریق درگاه های پی پال خرید کرد، بهبقیه افرادی که در این وب سایت حساب کاربر ی دارند پول انتقال داد و به طور متقابل هم از آن ها پول دریافت کرد. بدین ترتیب همه تراکنش ها نه در قالب حساب ها در بانک های مختلف یا در تعداد بسياري از کارت های اعتباری و نقدی، بلکه به طور یکپارچه در داخل شبکه ای به نام PayPal به انجام می رسند. در نتیجه شرکـت پی پال این امکان را دارد تا به تمام تراکنش ها نظارت نماید و از صحت ارائه خدمات رضایت پرداخت کنندگان و همچنین عدم سوء استفاده یا سرقت در داخل این شبکه حصول اطمینان نماید .
بدیهی است که شرکـت ها کسب کارها که همان ارائه کنندگان کالاها خدمات هستند ، حاضرند جهت دریافت چنین خدمات امن، سریع، مطمئن تمام گیری با کمال میل کارمزد های ۲ تا ۴ درصدی را بپردازند. با اینروش آن ها کمتر درگیر بروکراسی بانک ها می شوند از طرف دیگر زود تر دقیق تر می توانند درآمدهای را مدیریت کرده مورد مصرف قرار دهند.
اما پی پال از ایجاد چنین شبکه قدرتمندی چه سودی می برد؟ سهل است که با توجه به بیش از ۱۲.۵ میلیون تراکنش در روز دریافت کارمزد در بیشتر این تراکنش ها، درآمد هر روز این شرکت فراتر از تصور است. ولی این تمام درآمد PayPal نیست بلکه پی پال همين طور از محل جمع کردن موجودی (Balance) حساب فرد ی شما وبقیه کاربر ان، همواره به میزان قابل تذکر ی از سرمایه دسترس و نگرانی ی دارد که آن را در بانک های مختلف ی در جهان سپرده گذاری کرده است.
مطابق توافقنامه کاربر ی پی پال (PayPal User Agreement) که تک تک فرد ان در ایجاد حساب فرد ی در این وبسایت آن را می پذیرند، پی پال مالک هر گونه سودی است که از این محل به دست می آید پی پال حق دارد آن را از شبکه پی پال خارج نماید .
بدین ترتیب پی پال همواره سعی می نماید تا با ارائه بهترین خدمات، تعدادی باز بیشتر از کاربر ان را به سمت ایجاد حساب فرد ی در این وبسایت تشویق جذب نماید.
ایجاد حساب فرد ی در پی پال
هر قدر که ایجاد حساب فرد ی در پی پال برای فردی خارج از مرزهای ایران (و همين طور خارج از مرزها دیگر کشورهای تحریم شده بوسیله پی پال) ساده سریع است، ایجاد حساب کاربر ی در پی پال جهت فرد ان ایرانی نه تنها آسان نیست که همموزیک تمهیدات این وب سایت قاعدتاً بایستی ناممکن باشد. مطابق تحریم پی پال، هر گونه استفاده کاربر ان ایرانی از پی پال ممنوع است و در نتیجه دساسترس ی به همه صفحات موجود در وب وب سایت PayPal.com با IP ایران مسدود است. همين طور بر طبق این تحریم، در صورتی که پی پال در مورد ایرانی بودن یک کاربر ظنین شود، حق دارد تا اکانت پی پال او را Block نماید و موجودی حساب کاربر ی مورد نظر را مسدود نماید. شما می توانید جهت تحقيق بیشتر در رابطه با خطرات کار با پی پال از داخل ایران مطلب “خطرات کار با پی پال و روش های بی اثر کردن آنها” را نیز مطالعه نمایید.
چنانچه فرض کنیم که شما در داخل ایران نیستید، (که با مطالعه متن ذکر شده رعایت یک سری از نکات، عملاً همین حالت شبیه سازی خواهد شد.) شما می توانید جهت ایجاد حساب فرد ی در وب سایت پی پال با رعایت نکاتی مشابه با ایجاد حساب کاربر ی در هر سایت دیگری با وارد کردن نام و فامیل ، ایمیل آدرس، آدرس محل زندگی یا کمپانی ، شماره ارتباط ، کشور محل زندگی غیره حساب فرد ی خود را به آسانی ایجاد نمایید. بعد از آن لازم است با استفاده از اطلاعات حساب بانکی خارجی یا یک کارت نقدی یا اعتباری بین المللی (مثل مستر کارت یا ویزا کارت) نسبت به وریفای کردن حساب کاربر ی خود اقدام نمایید.
بعد از ایجاد حساب کاربر ی و تأیید پست الکترونیکی فعال سازی، حساب فرد ی پی پال فعال میشود و شما میتوانید با استفاده از شناسه رمز عبور کردن پی پال وارد حساب فرد ی خود شوید از امکانات آن استفاده بکنید .
انواع حسابهای فرد ی پی پال
در زمان ایجاد اکانت پی پال باید نوع حساب هم تعیین شود. حساب کاربر ی پی پال میتواند یکی از انواع Premier، Personal یا Business باشد. همچنین می توان در هر زمانی نوع حساب پی پال را از Personal به دیگر انواع به مفهومPremier یا Business تغییر داد.
حساب های پی پال از نوع Premier Business امکانات بیشتر و محدودیت های کمتری نسبت به اکانت های Personal هستند بعد از ارائه مدارک ضروری همآهنگ درخواست پی پال، می توانند برای پاسخگویی به مقاصد پیشرفته تر حاوی تراکنش های دریافتی و پرداختی با مبالغ بزرگتر یا تعداد بیشتر تراکنش ها در مقایسه با اکانت های Personal مورد مصرف قرار گیرند.
انواع تراکنش ها در پی پال
در پی پال می توان تراکنش هایی از انواع زیر را انجام داد:
خرید از طریق درگاه پی پال
ارسال پول (Send Money) به دیگر حساب های پی پال
دریافت پول ازبقیه اکانت های پی پال
پرداخت Invoice های صادر شده توسط بقیه کاربر ان پی پال
انتقال پول از حساب بانکی به اکانت پی پال بالعکس
انتقال پول از کارت نقدی یا اعتباری به اکانت پی پال بالعکس
ریفاند بخشی یا کل مبلغ دریافت شده در تراکنش
در ادامه توضیح مختصری در مورد سه نوع تراکنش نخست داده می شود.
خرید از طریق درگاه پی پال
زمان ی شما یک اکانت پی پال فعال دارای موجودی (Balance) یا متصل به یک حساب بانکی یا کارت نقدی یا اعتباری داشته باشید، می توانید با استفاده از آن در همه درگاه های پرداخت با پی پال در وب سایت های اینترنتی خرید بکنید . بدین ترتیب که بعد از اضافه کردن کالای مورد نظر به سبد خرید خود، با کلیک بر روی کلید Buy که به رنگ نارنجی است و لوگوی پی پال در آن قابل مشاهده است، به صفحه معین ی در وب وبسایت PayPal هدایت می شوید. پس پی پال این امکان را به شما می دهد تا وارد اکانت پی پال خود شوید و بعد از تایید مبلغ و ورود داده های لازم ، خرید را با استفاده از اکانت پی پال خود به انجام رسانید.
بعد از انجام هر خرید در درگاه های پی پال، رسید به شما نمایش داده می شود که در داخل حساب کاربر ی پی پال شما قابل مشاهده است. نسخه از این رسید نیز به پست الکترونیکی آدرس شما ارسال می شود.
ارسال پول (Send Payment/Send Money) به دیگر حساب های پی پال
شما از طریق پی پال میتوانید بهبقیه حسابهای پی پال پول انتقال دهید و به جمله دیگر برای آنها پول ارسال بکنید . این کار مشابه با همان کاری است که شما در رابطه با حساب های بانکی خود در ایران تحت عنوان کارت به کارت، حواله بانکی پایا و ساتنا انجام می دهید.
برای ارسال پول یا (Send Money) در PayPal تنها چیزی که نیاز دارید، آدرس ایمیل ی است که اکانت پی پال طرف مقابل با آن ساخته شده است که به آن PayPal Account یا PayPal ID گفته می شود.
حداکثر مبلغ تراکنش در پی پال می تواند ۱۰,۰۰۰ دلار آمریکا یا معادل تقریبی آن بهبقیه ارزها باشد. به عنوان مثال سقف تراکنش در پی پال ۸,۰۰۰ یورو یا ۱۲,۵۰۰ دلار کانادا است. همچنین جهت انجام این کار پی پال کارمزد بین ۲.۵ تا ۴ درصد را محاسبه می نماید از مبلغ انتقال داده شده کسر می نماید .
مصرف از خدمات دریافت پول پی پال
پی پال نه تنها پرداخت را برای فرد ان آسان کرده است، بلکه دریافت پول را هم برای صاحبان کسب و کار افرادی که کسب و کار خانگی (Home Business) دارند آسان کرده است.
به طور مثال اگر شما خدماتی مثل پروگرام نویسی، طراحی گرافیک، تهیه عکس ترجمه را جهت وب سایتهای خارجی انجام میدهید، بسياري از این وب سایتها امکان پرداخت توسط پی پال را در روشهای پرداخت پول به ارائه کنندگان خدمات در نظر گرفته اند.
روش دیگر برای دریافت پول از دیگران این است که آدرس اکانت پی پال را در اختیار آنها بگذارید تا پول را برای شما ازروش Send Money ارسال کنند.
در صورتی که حساب کاربر ی شما امکانات ضروری را داشته باشد، همين طور می توانید با صدور Invoiceی که از داخل اکانت پی پال خود به نام آنها تهیه کرده اید، و ارسال آن، امکان پرداخت پول را برای آن ها فراهم آورید.
در صورتی که شما در ایران زندگی میکنید درآمد ارزی دارید می خواهید آن را با پی پال تحلیل بکنید جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به متن “تحلیل کردن درآمد ارزی” مراجعه بکنید .
محدودیت ها و موانع کار با پی پال
پی پال همان گونه سادگی سرعت در نقل و انتقال پول به صورت آنلاین را میسر کرده است، ولی در عین حال با نظارت جدی که بر روی تراکنش ها اعمال کرده است. این امر جهت افرادی که از دانش اطلاعات ضروری جهت کار با پی پال برخوردار نیستند، خطرات بسياري را به دنبال دارد. به عنوان مثال پی پال ایرانیان مقیم ایران را جهت مصرف از خدمات خود تحریم کرده است. به همین دلیل در صورت مصرف از وب سایت پی پال بدون در نظر گرفتن تمهیدات مناسب از داخل ایران، پی پال بلافاصله آن حساب فرد ی را مسدود می نماید موجودی اکانت پی پال را ضبط می نماید .
اما از محدودیت های کار با پی پال از ایران که بگذریم، انتقادهایی هم به پی پال وارد میشود. مثل این که این است که پی پال علی ر این که مانند یک بانک ارائه خدمات می نماید، اما بسياري از قوانین و مقررات مربوط به بانک ها در مورد آن صادق نیست. پی پال هیچ تعهدی برای پرداخت سود به موجودی حساب های افراد ندارد، هرگز به فردی وام نمی پردازد و برای انتقال موجودی حساب به دیگر افراد بعد از دریافت حکم های قضایی ساز کاری در آن دیده نشده است.
همچنین پی پال بدون آن که به هیچ نهادی مجبور به پاسخگویی باشد، در رابطه با اختلافات افراد داوری کرده بر طبق نتیجه ای که به آن می رسد اقدام به بلاک نمودن یا لیمیت کردن اکانت های پی پال می نماید و یا موجودی آن ها را ضبط می نماید . در این شرایط پی گیری کار روندی پر تعرفه سخت جهت فرد ان خواهد بود که بوسیله مردم بسياري از کشورهای جهان به دلیل محدود بودن قوانین پی پال به قوانین کشور آمریکا، اساساً قابل پی گیری نیست.
این موارد به برای در شرایطی که زیاد ی از کاربر ان اطلاع بسياري از شرایط و ضوابط پی پال ندارند از سویی دیگر موافقتنامه موجود در وب سایت پی پال زیاد زیاد و پیچیده است، فرد ان را با دردسرهای بسياري مواجه می نماید .
در سالهای اخیر، برای PayPal رقبایی جدید ی مثل Skrill, Payza, WebMoney, MoneyBookers صد اما Bitcoin پدید آمده است، ولی پی پال به تمام گیر بودن و اعتبار زیاد ی که دارد، همچنان با فاصله زیاد، فرمانبردار ی بازار پرداخت های آنلاین را در دست دارد همچون امپراطوری قدرتمند هر روز بیشتر از دیروز بر گستردگی کار می افزاید.