چگونه متن علمی انگلیسی برای مجلات معتبر (ISI) بنویسیم؟

چگونه متن علمی انگلیسی جهت مجلات معتبر (ISI) بنویسیم؟

ویرایش مقاله انگلیسی
این روزها چاپ متن ‌ی انگلیسی در مجلات علمی، در دانش کده ‌های ایران بسیار زیاد مُد شده است. چنانچه سواد دانشجو یا استاد را به تعداد مقالاتی که در رزومه‌اش دارد می‌سنجند و در دانشکده آنان که مقالات دارند از اعتبار علمی هم برخوردارند. همچنین جو غالب در بین اهالی علم، قوانین و آئین نامـه ‌های دانشکده ‌ها هم طوری تدوین شده‌اند که دانشجویان دکترا مجبور به چاپ مطلب در مجلات علمی هستند اساتید به ازای تعداد مقالاتی که دارند ارتقاء می‌گیرند.

هر چند شاید در ایران در این‌باره تأکید بیش از اندازه‌ای شده باشد، چاپ مقاله یکی از مراحل مهم و مهم در نشر یافته‌های علمی گسترش مرزهای دانش است. ی متن ‌ای در مجله‌ای بین‌المللی چاپ شود، دانشجویان پژوهشگران در همه جهان از نتایج و یافته های آن بهره ‌می‌برند به این طریق می‌توانند قدم‌های بعدی را محکم‌تر در راه توسعه‌ی آن رشته علمی بردارند.

تمام اینها را گفتم تا به ارزش چاپ مقاله ‌ی علمی و گستردگی دغدغه‌ی آن در ایران اشاره کرده باشم از این رهگذر بخواهم تجربیات خودم را در نوشتن مطلب انگلیسی در مجله‌ای ISI بیان کنم. تجربیاتی که اینجا بیان می کنم در راه چاپ مقاله ‌ای در رشته بیوتکنولوژی (زیست‌فناوری) به دست آمده است. چنانچه چه رشته و مساله یک مقاله در نحوه‌ی نگارش آن بی تأثیر نیست، جنس مقاله ‌های علمی مشترکاتی دارد که می توان بر طبـق آن‌ها پیشنهاد های مفید ی جهت نگارش متن در همه‌ی رشته‌ها و روش های تحقیق کرد. پیشنهاد ‌ها و تجاربی که اینجا ذکر می کنم به ترتیب مراحلی است که در نگارش متن پیش می‌آید می توان آن‌ها را بنا بر نیاز در هر وهله ‌ای از نگارش مطلب به کار برد.

قدم اول: چگونه مقاله انگلیسی را در بیاورم؟
جهت نوشتن مقاله انگلیسی دو راه عمده وجود دارد:
یک راه این است که شما از پایان‌نامـه یا مجموع مطالبی که دارید یک مطلب فارسی تولید و ساخت بکنید و پس آن را به انگلیسی ترجمه بکنید . با اینکه این راه کمی سخت است، مبنای درست‌تری دارد. در واقع چون شما مطالب را به زبان خودتان نوشته‌اید، کمتر از ساختار مقالات دیگر تأثیر گرفته‌اید و متن نهایی پربار و دست اول از آب در می‌آید. جهت ترجمه متن به انگلیسی بهتریـن کار خواندن تعداد زیاد ی متن با مساله ارتباط و استفاده از ساختارها و لغات ویِژگزینشه آن رشته است. می‌توانید کار ترجمه را به دارالترجمه‌ها نیز بسپارید. هر چند اکثرا ٌ ً حاصل کار این موسسات کیفیت بهتر ی ندارد. چرا که مترجمان با اصطلاحات تخصصی آشنا نیستند و متن نهایی شبیه مطلبی عمومی در زبان انگلیسی می‌شود. اگر می‌خواهید فردی کار ترجمه را انجام دهد حداقل کار را به دست فردی بسپارید که رشته تخصصی‌اش همان رشته باشد و از لغات ویژه رشته‌ی شما مطلع باشد.

راه دوم جهت نوشتن مطلب مصرف از چند مقاله ‌ی پایه است. در اینروش شما مستقیماً از ساختارهای یکی دو مقاله مصرف می بکنید داده‌ها یافته‌هایتان را در آن قالب جای می‌دهید. این کار آسان‌تر است، اما تازگی و غنای مطلب را کمتر می‌کند. جهت اینکه شباهت عبارات عبارات مقالات اصلی را کم بکنید می‌توانید ساختارهای گرامری آن را تغییر دهید. برای مثال معلوم و مجهول را عوض بکنید . استفاده از کلمات مترادف هم راه بهتر ی برای تغییر عبارات است. این روزها دیکشنری‌ها و فرهنگ‌های دو زبانه‌ی بسياري هست که در آن‌ها می‌توان لغات مترادف متضاد را پیدا کرد.

برای آنکه متن نهایی، در انتها هر دو روش، از لحاظ زبانی درست و بدون ایراد باشد می‌توانید آن را برای ویرایش انگلیسی به یکی از موسسات معتبر ویرایش بدهید. این موسسات، ویرایش زبانی متن را به افرادی می سپارند که زبان مادری‌شان انگلیسی است و بنا بر درخواست شما تأییدیه ویرایش (Certification Letter) صادر می‌کنند. تأییدیه ویرایش چنانچه معتبر باشد در چاپ مطلب تأثیر بسیار زیاد خوب ی دارد و نظر داوران را جهت پذیرش آن مثبت‌تر می‌کند.

قدم دوم: مقاله را در کدام مجله‌ علمی چاپ کنم؟
امروزه برای رتبه‌بندی مجلات علمی، معکمک به نام ضریب تأثیر یا impact factor وجود دارد. این معیار بر طبـق متوسط تعداد ارجاع‌هایی است که به مقالات آن مجله شده است نشانی از ارزش نسبی آن مجله در رشته علمی‌اش است. طبیعتاً هر فردی رفیق دارد مطلب ‌اش در برترین مجله علمی، که بیشترین ضریب تأثیر را دارد، چاپ شود. ولی این بلندپروازی می بایست متناسب با محتوای مطلب ، سطح علمی آن از تمام مهمتر احتمـا ل پذیرش آن جهت چاپ باشد. با کیفیت ترین شخص جهت نقد این متغیرها، استاد راهنمای متن و نویسنده آن است. برای دست پیدا کردن به تخمین از ابه احتمال زیاد ل چاپ متن می‌توان مقاله ‌های مشابه در مجلات مختلف را ارزیابی سطح آن‌ها را مقایسه کرد. توصیه من در اینباره این است که مقاله ‌تان را جهت مجله‌ای بفرستید که هم‌سطح متن شما باشد. همچنین سطح علمی مجله، جذابیت مساله شما برای مجله علت مهمی در پذیرش آن است. هر مجله‌ای با رویکرد مفرق ی در راه نشر مطالب علمی کار می‌کند. مثلاً برخي نشریات کارهای آماری را در اولویت چاپ قرار می‌دهند مجلات دیگر به کارهای کیفی تئوری‌پردازی بیشتر ارزش می‌دهند. بر این اساس می بایست رویکرد مجلات را بشناسید و مطلب ‌تان را به مجله‌ای بفرستید که روش موضوع مطلب شما برای شان جذاب باشد. باز هم در اینجا یک استاد راهنمای با تجربه با کیفیت ترین فرد برای تعیین رویکرد علائق مجلات است.

تا اینجای کار فرض را بر این گذاشتم که مطلب ‌‌ای که قرار است چاپ شود از سطحی قابل قبول از کیفیت علمی برخوردار است. اگر متن شما جزء این دسته نیست جهت تان چاپ آن به هر قیمتی با اهمیت است می بایست مواظب اعتبار مجله‌ی انتخاب ‌شده باشید. وزارت علوم هر مجله‌ی انگلیسی زبان و خارجی را معتبر نمی‌داند. اگر بدون توجه به این نکته مطلب ‌تان را چاپ بکنید ، آوردن عنوان مجله در رزومه‌تان نه فقط خاصیت ‌ای ندارد بلکه احتمال دارد جهت تان دردسرساز هم شود. جهت آگاهي از اسامی مجلات خارجی نامعتبر، می‌توانید به این مصوبه‌ی شورای پژوهشی وزارت علوم مراجعه بکنید . علاوه بـر این، تعدادی از مجلات داخلی هستند که مقالات انگلیسی را می‌پذیرند بر حسب اعتبارشان در زمره‌ی مجلات علمی-پژوهشی یا ‌ISI محسوب می‌شوند. جهت دانستن عناوین این مجلات هم به این لیست از مجلات داخلی در رشته‌های مختلف نگاه بکنید .

نرم افزار های مفید برای نگارش مقاله
برای نگارش یک متن به زبان انگلیسی، نرم‌افزارهای مفید ی وجود دارد که کار نوشتن متن را راحت‌تر می‌کند. بعضی از این نرم‌افزارها از واجبات نگارش می باشند و بدون آن‌ها نوشتن بسیار زیاد سخت و حتی غیر شاید . مجموعه آفیس (office) از این دست نرم‌افزارهاست. با word این مجموعه می‌‌توان تایپ کرد و با Excel آن می‌توان نمودار کشید با one note آن یادداشت برداری کرد. این نرم‌افزارها از چنان گستردگی و مقبولیتی برخوردار است که اوردن اسم‌شان کافی است و نیاز به شرح ندارند.

از این برنامـه های ضروری که بگذریم استفاده از نرم‌افزارهای ارجاع‌دهی هم در نگارش متن بسیار زیاد مفید است. بدون این نرم‌افزارها می بایست همـواره نگـران ترتیب درستی منابع مقاله نوع ارجاع آن‌ها در متن بود. تا کنون نرم افزار های بسیار زیاد ی جهت کمک به ارجاع تنظیم منابع تهیه و تولید شده‌اند. مندلی (Mendeley)، زوترو (Zotero)، اِند نوت (Endnote) از محبوب‌ترین‌های این نوع پروگرام ها به شمار می‌آیند. دراینجا معرفی بهتر و مختصری از این نرم‌افزارها آمده است. من در چاپ متن ‌ام از نرم افزار Endnote استفاده کردم. به این ترتیب، هر زمان مقاله ‌ای را از یکی از پایگاه‌های علمی گرفتم، معین ات ارجاع به آن را نیز دانـلود کردم تا بعداً در نگارش متن مشکلی نداشته باشم در هر جا که از مطلب ‌ای نقل قولی کردم همان‌جا هم ارجاعش را ذکر کنم. آموزش مختصر ساده‌ای از این نرم‌افزار در این لینک آمده است.

یکی دیگر از نرم‌افزارهای مفید ، نرم افزار های آنلاین تحلیل همپوشانی مقالات است. این نقد به ویژه وقت نوشتن متن بهآموزش دوم، به مفهوم استفاده مستقیم از ساختار مقالات دیگر، زیاد خیلی مهم است. چرا که در این روش، تأثیر از مقالات دیگر اجتناب ناپذیر است و با تحلیل همپوشانی می‌توان این تأثیرپذیری را کم کرد. در این پایگاه‌ها می‌توان با کپی تمام یا قسمت ی از متن درصد همپوشانی آن را محاسبه کرد. اگر همپوشانی با مقالات دیگر از میزانی بیشتر باشد آن پارت ‌ها به اصل مقالات ارجاع نداشته باشد، تقلب علمی در نگارش مطلب به حساب می‌آید. برچسب تقلب علمی اگر روی فردی بخورد، به این آسانی قابل دفاع رفع و رجوع نیست. در سالیان قدیم تعدادی از استادان بیان به واسطه تقلب دانشجویانشان چنین برچسبی خورده‌اند در مکامل علمی جهان اعتبارشان را از دست داده‌اند. پس ، مراجعه به این پایگاه‌ها و تحلیل همپوشانی متن متن ، وهله ‌ای ضروری در راه چاپ آن است.

نرم‌افزار نوشتاری آفیس(Word)، قابلیتی دارد که وقت نوشتن خطاهای گرامری متن را ویرایش می‌کند. با وجود اینکه چنین خصوصیتی در مجموع ه آفیس زیاد کارا است، برنامـه های مشابهی را می‌توان به این منظور استفاده کرد. یکی از نرم‌افزارهای مشابه Ginger است. این نرم‌افزار را همچنین آفیس، در مرورگرهای اینترنتی هم می‌توان به کار برد. قابلیت دیگر این نرم‌افزار، که برای افرادی که سطح زبانی خوب ی ندارند بسیار زیاد مفید است، توصیه عبارات مشابه است. در واقع ، چنانچه بخواهید همپوشانی مقاله را کم بکنید می‌توانید با استفاده از این قابلیت، عبارات مشابه را تغییر دهید و به نحو دیگری بیانشان بکنید . این نرم‌افزار را می توان از اینجا دانلود کرد. ورژن حرفه‌ای آن، که پولی است، قادر به بازبینی و ارتقا مهارت نوشتاری به زبان انگلیسی هست و کارایی زیادتری در ویرایش ساختارهای گرامری دارد.

حرف آخر: هدف از نگارش مطلب
حرف اول و مهم که باید می‌گفتم را انتها از تمام می‌گویم تا بر ارزش ش تأکید کرده باشم. چاپ مقاله با تمام ارزش ش، فقط وسیله‌ای برای گسترش دانش است نه هدف اولیه مهم علم پژوهش. برای آنکه متن ‌ای پرمحتوا باشد، باید پژوهشی که درمورد مساله آن انجام گرفته است از استحکام نظری و روش عملی مناسبی برخوردار باشد. به جمله دیگر، چنانچه می‌خواهید مطلب خوب در مجله‌ای معتبر چاپ بکنید از همان ابتدا روی موضوعی جدید فرد دی متمرکز شوید کار پژوهشی قوی رویش انجام دهید. به این طریق مطمئن باشید که متن ‌تان پربار خواهد بود و نتایجی که به آن می‌رسید برای چاپ در هر مجله معتبرِ علمی قابل قبول خواهد بود. به این منظور بایستی تا می‌توانید روی ادبیات مبانی نظری مساله پژوهش مسلط باشید و کارتان را بر روی تجارب خوب پایه‌های محکم محققان دیگر بنا بکنید . به این ترتیب نیز خودتان از نتیجه کارتان راضی خواهید بود هم متن ‌تان حرفی جهت ارائه در جهان ی علم و دانش خواهد داشت.